ЖЕТЫСУНУН ТҮНДҮК-ЧЫГЫШЫНДАГЫ КАЗАК ЫР ФОЛЬКЛОРУ (1950-1981-ЖЖ. ЭКСПЕДИЦИЯЛАРЫНЫН МАТЕРИАЛДАРЫ БОЮНЧА)
Ключевые слова:
локалдык-музыкалык өзгөчөлүктөр, ата мекендик музыкалык диалектология, үйлөнүү үлпөтүнүн жана календарлык ырым-жырымдардын үлгүлөрү, тиричилик ырлары.Аннотация
Бул макала казак ыр фольклорунун локалдуу музыкалык өзгөчөлүктөрүн изилдөөгө арналган. Анда этномузыкатаануунун бул багыты өткөн кылымдын 60-жылдарынан бери өнүгүп келе жатканы айтылат. Теманын актуалдуулугу аймактагы салттуу музыкалык маданияттын мааниси менен байланыштуу, айрыкча Талдыкорган облусунан чогултулган, бирок али изилдене элек фольклордук экспедициялардын материалдарына басым жасалат. Изилдөөнүн максаты – Жетисунун түндүк-чыгышындагы ыр фольклорун талдоо. Буга географиялык булактарды жана Кыргыз Улуттук илимдер академиясынын илимий-изилдөө фольклордук лабораториясынын материалдарын карап чыгуу кирет. Ошондой эле Курмангазынын жана элдик той, календардык, ырым-жырым ырларынын, турмуштиричилик ырларынын үлгүлөрүн чечмелөө каралган. Изилдөөдө профессор Б.Каракуловдун комплекстүү жана системалуу, картографиялык жана салыштырма-типологиялык ыкмалары колдонулган. Бул макала изилденип жаткан аймактын ыр фольклорун этномузыкалык изилдөөнүн баштапкы этабы болуп саналат. Анын жыйынтыктары ыр-фольклордук салттарды тереңирээк түшүнүүгө өбөлгө түзөт.
Библиографические ссылки
Затаевич А.1000 песен казахского народа.
Темирбекова А. Казахские народные песни. – Алматы: Жазушы, 1975. –136 с.
Тулеутаев К.Песенная культура казахов Прибалхашья. Автореферат диссетации на соискание ученой степени кандидата искусствоведения. 17.00.02. – музыкальное исксство. – Алма-Ата, 1983. – 21 с.
Бекхожина Т. 200 казахских песен. Музыкально-этнографический сборник. – Алма-Ата, 1972. – 229 с.
Бәйтенова Г. Көкшетау әуендері. – Алматы: Өнер, 1993. – 144 б.
Тұрмагамбетова Б.Ж. Қазақстанның батыс аймағының ән мәдениеті. – Алматы: «Тау-самал», – 2009. – 320 б.
Жузбасов К.Песенный фольклор казахов Горного Алтая. Автореферат диссетации на соискание ученой степени кандидата искусствоведения 17.00.02. – музыкальное исксство. – Алма-ата, 1980. – 22 с.
Мусахан О. Традиционная песенная культура казахов Монголии. Автореферат диссетации на соискание ученой степени кандидата искусствоведения. 17.00.02. – музыкальное исксство. – Алматы, 1997. – 20 c.
Бәбіжан Б. Жетісудың оңтүстік-батысындағы ән фольклорының қазіргі жағдайы. 6D040400 – Дәстүрлі музыка өнері. Философия докторы (PhD) дәрежесін алу үшін дайындалған диссертациясы.- Алматы,2022.-213б.
Журналы I-II Фольклорной лаборатории Казахской национальной консерватории имени Курмангазы.
Бекмуратова А. Музыкально-поэтические традиции акынов Жетысу. (Северо-восточный регион): Монография. – Алматы: КазНПУ им. Абая, издательство «Ұлағат», 2015. – 128 с.
Большая советская энциклопедия Том-25. Глав. ред. А. М. Прохоров. Издательство: Советская энциклопедия, 1976 – 650с.
Кузбакова Г.Ж. Казахская обрядовая песня: ритмическая структура и семантика.: монография./Астана: Мастер По, 2012– 183с.
Байгаскина А.Е. Ритмика казахской традиционной песни. – Алма-ата, 1991, – 202 с.
Юдина В.И. О современном состоянии и перспективных задачах изучения музыкальной культуры Орловского края // Формирование личности студента в современном вузе: Сб. материалов междунар. конф. Орел: ОГУ, 2006. С. 28 – 31.
